Przejdź do treści strony

Zadzwoń: 22 430 87 00

Artykuł konsultowany medycznie

Spis treści

    Rak piersi to najczęściej rozpoznawany nowotwór złośliwy u kobiet w Polsce (stanowi niemal 24% wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe wśród kobiet). Każdego roku diagnozowane jest ponad 16 tysięcy nowych przypadków, a liczba ta ma tendencję wzrostową – w 2020 roku liczba zachorowań na raka piersi wyniosła ponad 17,5 tys [1].

    W LUX MED Onkologia diagnozujemy i leczymy raka piersi w ramach umów z NFZ. Pacjentki objęte powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym leczą się u nas na takich samych zasadach jak w szpitalu publicznym, ale w warunkach szpitala prywatnego z Centrum Kompetencji Raka Piersi (Breast Cancer Unit).

    Ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem, ale wszystkie panie, niezależnie od tego, ile mają lat, powinny mieć wiedzę na temat tego, jak przeprowadzać samobadanie piersi i na jakie badania kontrolne oraz jak często się zgłaszać.

    Wczesna diagnoza w przypadku każdego nowotworu jest bardzo ważna – im wcześniej podjęte zostanie leczenie, tym lepsze rokowania. Dowiedz się, jakie objawy mogą wskazywać na raka piersi, jakie badania diagnozują tę chorobę i jak się ją leczy.

    Nowotwór złośliwy piersi u kobiet i mężczyzn

    W Polsce najwięcej nowotworów złośliwych piersi rozpoznawanych jest wśród kobiet w wieku 50–69 lat, zwłaszcza po menopauzie, ale u młodszych kobiet przypadki zachorowań na nowotwór złośliwy piersi także nie należą do rzadkości, a liczba zdiagnozowanych pacjentek w młodszych grupach wiekowych stale rośnie [2].

    Na raka piersi w rzadkich przypadkach mogą zachorować również mężczyźni. Rak piersi u mężczyzn stanowi około 1% wszystkich nowotworów złośliwych piersi i mniej niż 1% nowotworów złośliwych u mężczyzn.

    Objawy raka piersi

    Wczesny objaw raka piersi, który powinien skłonić do pilnej wizyty u lekarza i diagnostyki w kierunku wykrycia zmian nowotworowych, to wyczuwalny guzek w piersiach. Jest on zazwyczaj bolesny i zlokalizowany w górnym, bocznym kwadrancie piersi, w okolicy pachy.

    Inne, oprócz wyczuwalnego guzka w piersi, niepokojące objawy mogące wskazywać na nowotwór złośliwy piersi to:

    • zmiana wielkości lub kształtu piersi,
    • wciągnięcie skóry lub brodawki,
    • zaczerwienienie, obrzęk i zgrubienie skóry na piersi,
    • owrzodzenie w okolicy brodawki,
    • zwiększenie napięcia skóry piersi,
    • ból piersi lub jej okolicy,
    • obrzęk ręki po stronie bolącej piersi,
    • powiększenie pachowych węzłów chłonnych i guzki pod pachą,
    • wyciek z brodawki.

    Jeśli złośliwa zmiana nowotworowa zlokalizowana w piersi nie zostanie w porę wykryta i niepodjęte zostanie leczenie, komórki nowotworowe mogą rozprzestrzenić się drogą układu krwionośnego i układu chłonnego, tworząc nowe ogniska zmian w różnych narządach. W takiej sytuacji mówimy o przerzutach odległych i rozsianiu choroby – rak osiąga wysokie stadium zaawansowania, co ogranicza możliwość skutecznego leczenia radykalnego (prowadzącego do wyleczenia).

    Jeśli zauważysz jakikolwiek niepokojący objaw w obrębie piersi, niezwłocznie skonsultuj się z ginekologiem i wykonaj badanie obrazowe (usg piersi/mammografię).

    Jakie są przyczyny raka piersi?

    Jak w przypadku większości nowotworów, mówi się raczej o czynnikach ryzyka zwiększających prawdopodobieństwo rozwoju choroby niż o konkretnych przyczynach. Bezpośrednią przyczyną raka piersi jest niekontrolowane namnażanie się wadliwych komórek nabłonkowych gruczołu piersiowego, które na wczesnych etapach rozwoju formują guzek.

    W przypadku raka piersi wśród czynników ryzyka zwiększających ryzyko wystąpienia zmian nowotworowych wymienia się:

    • wiek powyżej 50 lat – nowotwór złośliwy piersi częściej występuje u kobiet po menopauzie [3],
    • uwarunkowania genetyczne – około 10 procent zachorowań związana jest z dziedzicznymi mutacjami; ryzyko rozwoju zmian nowotworowych piersi wzrasta u kobiet, których matka lub siostra zachorowały, zwłaszcza gdy nowotwór złośliwy piersi pojawił się u nich przed 40. rokiem życia,
    • hormonalną terapię zastępczą stosowaną podczas menopauzy,
    • wysoki poziom estrogenów,
    • wczesną miesiączkę lub późną menopauzę,
    • stosowanie przez długi czas doustnej antykoncepcji hormonalnej,
    • późne macierzyństwo lub nieurodzenie dziecka,
    • niekarmienie piersią,
    • inne nowotwory – szczególnie rak jajników i macicy,
    • wcześniej istniejące niezłośliwe zmiany w piersiach,
    • duża gęstość mammograficzna piersi utrudniająca ocenę w badaniach profilaktycznych (mammografia),
    • narażenie na działanie promieniowania jonizującego,
    • siedzący tryb życia, nieprawidłowa dieta (obfitująca w tłuszcze nasycone),
    • nadmierne spożycie alkoholu.

    Nowotwór złośliwy piersi znacznie częściej występuje u kobiet, które nie mają dzieci lub rodziły po 35. roku życia oraz nie karmiły piersią, ale gdy pojawią się zmiany nowotworowe, ciąża i kilka lat po urodzeniu dziecka zwiększają prawdopodobieństwo niekorzystnego rokowania i śmierci pacjentki [3].

    Jak diagnozuje się raka piersi?

    Jeśli objawy wskazują na nowotwór złośliwy piersi, w pierwszej kolejności przeprowadza się badanie mammograficzne lub/i USG piersi. Jeśli w badaniu wykryte zostaną zmiany nowotworowe, stosowana jest biopsja gruboigłowa (w przypadku zmian w piersi) i biopsja cienkoigłowa (jeśli zmiany dotyczą również węzłów chłonnych pachowych), w celu pobrania materiału do badania histopatologicznego. Wynik badania histopatologicznego ostatecznie potwierdza lub wyklucza raka piersi.

    Lekarz w ramach pogłębienia diagnostyki może również zalecić mammografię ze wzmocnieniem kontrastowym (mammografia spektralna), mammografię z tomosyntezą lub rezonans magnetyczny. Badanie mammograficzne jest także skuteczną metodą profilaktyki raka piersi – możliwe jest dzięki niemu wykrycie zmian nowotworowych w piersiach, które nie są wyczuwalne ani podczas samobadania, ani w badaniu palpacyjnym przez lekarza.

    U kobiet z grupy ryzyka, w których bliskiej rodzinie zdarzały się przypadki zachorowania na raka piersi lub jajnika, zaleca się przeprowadzenie testu na obecność mutacji genetycznych BRCA 1 i BRCA 2. Wynik testu ma wpływ na leczenie.

    Leczenie raka piersi

    W przypadku nowotworu złośliwego piersi metoda leczenia dobierana jest indywidualnie dla danej pacjentki. Leczenie zależy przede wszystkim od biologii nowotworu piersi.

    W przypadku ośrodków z Centrum Kompetencji Raka Piersi (Breast Cancer Unit), decyzję o sposobie leczenia raka piersi u danej pacjentki podejmuje zespół złożony z lekarzy wielu specjalizacji na podstawie szczegółowej diagnostyki (w skład zespołu wchodzą onkolog kliniczny, radioterapeuta, chirurg onkolog, radiolog oraz patomorfolog). Opracowywany jest indywidualny plan terapii, a pacjentka jest informowana o wszystkich jego etapach.

    Wcześnie zdiagnozowany nowotwór złośliwy piersi może być leczony z oszczędzeniem piersi, jednak w większości przypadków konieczna jest mastektomia. Leczenie radykalne wczesnego raka piersi uwzględnia chirurgię, radioterapię, hormonoterapię, chemioterapią oraz leczenie anty-HER2 [4]. Zaawansowany rak piersi zawsze wymaga leczenia systemowego.

    Rokowania przy wcześnie rozpoznanym raku piersi są dobre – szanse na  całkowite wyleczenie są duże dzięki coraz skuteczniejszym metodom leczenia. Im bardziej zaawansowany jest nowotwór złośliwy piersi w momencie podjęcia leczenia, tym mniejsze są szanse na wyleczenie.

    Więcej informacji o rokowaniach w raku piersi znajdziesz w artykule: Rak piersi to nie wyrok.

    Profilaktyka nowotworu złośliwego piersi

    Profilaktyka raka piersi jest niezwykle ważna, zwłaszcza biorąc pod uwagę to, że we wczesnej fazie zmiany nowotworowe w piersiach mogą być niewyczuwalne i nie dawać żadnych niepokojących objawów.

    Podstawowa metoda profilaktyki raka piersi to regularne samodzielne badanie piersi. Powinno się je przeprowadzać co miesiąc, gdy zakończy się krwawienie miesiączkowe. Piersi należy delikatnie ucisnąć i badać ją opuszkami palców, tak by wyczuwalne było każde nieprawidłowe zgrubienie. Zaleca się wykonywać ruchy okrężne i od góry w dół oraz na boki. Każda zmiana i wyczuwalny guzek w piersi powinny być skonsultowane z lekarzem.

    Panie po 50. roku życia powinny profilaktycznie co dwa lata wykonywać badanie mammograficzne. Zaleca się również zmianę trybu życia i zoptymalizowanie diety pod kątem wyeliminowania czynników zwiększających ryzyko zachorowania na raka piersi. Wskazana jest regularna aktywność fizyczna i dieta śródziemnomorska, która zmniejsza prawdopodobieństwo rozwoju wielu chorób cywilizacyjnych, w tym raka piersi. W diecie, która ma zmniejszyć ryzyko wystąpienia raka piersi, powinny zostać uwzględnione zwłaszcza dobre źródła wapnia oraz witaminy D.

    Bibliografia

    1. Biuletyn Krajowego Rejestru Nowotworów, Nowotwory złośliwe w Polsce w 2020 roku, [online:] Link, dostęp 11.01.2023.
    2. Anna Smaga, Magdalena Mikułowska, Aleksandra Komorowska, Bogdan Falkiewicz, Rak piersi w Polsce, [online:] Link
    3. Wojciech Wysocki, Rak piersi, [online:] Link
    4. Rak piersi, [online:] Link
    Close Menu