Diagnozę raka żołądka każdego roku w Polsce słyszy około 5 tys. osób (około 3 tys. mężczyzn i 2 tys. kobiet). W LUX MED Onkologia diagnozujemy i kompleksowo leczymy raka żołądka w ramach NFZ, dlatego też głośno mówimy o profilaktyce tego nowotworu.
Do czynników wpływających na zwiększenie ryzyka zachorowania na ten nowotwór złośliwy należy między innymi nieodpowiednia dieta – obfita w konserwowane i wędzone produkty, uboga w świeże owoce i warzywa, bogata w sól.
Właśnie temu ostatniemu czynnikowi – soli – przyjrzeli się naukowcy z Centrum Zdrowia Publicznego MedUni w Wiedniu. W swoim badaniu przeanalizowali dane pochodzące od ponad 470 000 dorosłych z zakrojonego na szeroką skalę brytyjskiego badania kohortowego „UK-Biobank”.
Czy dosalanie żywności może powodować raka?
Jak wynika z analizy badaczy z Wiednia opublikowanej w kwietniu 2024 roku w czasopiśmie specjalistycznym „Gastric Cancer”, u osób często dosalających żywność, ryzyko zachorowania na raka żołądka jest o niemal 40 procent wyższe w porównaniu z osobami, które tego nie robią.
W przypadku osób, które twierdziły, że zawsze lub często dodawały sól do swojej żywności, w okresie obserwacji trwającym około 11 lat ryzyko zachorowania na raka żołądka było o 39% większe w porównaniu z osobami, które nigdy lub rzadko dodawały dodatkową szczyptę soli do swojej żywności.[1]
Wynik ten potwierdza wcześniejsze badania z grupami populacji azjatyckiej, które często spożywają żywność konserwowaną w soli, mocno solone ryby czy wyjątkowo słone marynaty i sosy. W badaniu opublikowanym już w 2016 roku bez wątpliwości wykazano, że preferencje dotyczące słonej żywności, spożywanie dużych ilości zupy miso i wysokie spożycie sodu były powiązane ze zwiększonym ryzykiem raka żołądka wśród Japończyków.[2]
Spożycie dużej ilości soli powoduje uszkodzenie błony śluzowej żołądka i może zwiększyć prawdopodobieństwo zakażenia H. pylori lub zaostrzyć infekcję, co sprzyja rozwojowi choroby nowotworowej.
W innym badaniu również wykorzystującym dane UK-Biobank wykazano, że większa częstotliwość dodawania soli do żywności wiąże się z większym ryzykiem przedwczesnej śmierci z dowolnej przyczyny i krótszą średnią długością życia.[3]
Dlatego, jeśli pytamy o to, czy dosalanie jest zdrowe, musimy też wyjść poza onkologię. Duże spożycie soli może się także przyczyniać do:
- chorób układu krążenia,
- otyłości (czynnik ryzyka wielu nowotworów),
- choroby Meniere’a (choroba narządu słuchu i równowagi),
- pogorszenia choroby nerek,
- wywołania ataku astmy,
- osteoporozy,
- kamieni nerkowych,
- zakłócania gospodarki wodno-naczyniowej[4].
Reasumując, na pytanie: czy dosalanie żywności jest zdrowie, jest tylko jedna odpowiedź: nie.
Co to oznacza dla naszego codziennego życia?
- Ograniczenie dosalania potraw – spożycie sodu powinno mieścić się w przedziale 2-5g/dobę dla dorosłej osoby. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), bezpieczny poziom spożycia soli wynosi maksymalnie 5 gramów dziennie. 5 gramów soli kuchennej zawiera w przybliżeniu około 2g sodu. 2g (2000 mg) sodu to dzienna zalecana dawka tego pierwiastka dla dorosłego zdrowego człowieka.[5]
- Świadome wybieranie produktów o niższej zawartości soli – zwracajmy uwagę na ilość sodu w 100 g produktu.
- Świadome używanie mieszanek przypraw – często na pierwszym miejscu w składzie jest właśnie sól.
- Unikanie fastfoodów i słonych przekąsek, zwracanie uwagi na zawartość sodu w produktach słodkich.
- Ograniczenie spożycia gotowych produktów, zwłaszcza wędlin. Jeśli masz różne produkty tego samego typu do wyboru, wybieraj te o niższej zawartości sodu.
- W przypadku samodzielnego gotowania, stosowanie zasady – lepiej nie dosolić niż przesolić (2 g sodu to ok. 5 g soli kuchennej, czyli 1 łyżeczka).
Sól może stanowić problem również podczas leczenia raka z racji na zatrzymywanie płynów w organizmie. W trakcie leczenia chemioterapeutykami najlepiej ograniczyć sód, jeść głównie żywność nieprzetworzoną i pić dużo wody.
W LUX MED Onkologia diagnozujemy i leczymy nowotwory w ramach umów z NFZ. Do terapii onkologicznej podchodzimy holistycznie, dlatego naszym Pacjentom i Pacjentkom zapewniamy możliwość bezpłatnej konsultacji dietetycznej i psychologicznej, a także rehabilitację onkologiczną. Zapraszamy do kontaktu.