Nowotwór złośliwy żołądka często przez długi czas nie daje charakterystycznych objawów, a pojawiające się dolegliwości są mylone z mniej poważnymi chorobami i niejednokrotnie bagatelizowane. To duży błąd, ponieważ wcześnie wykryty rak żołądka daje lepsze rokowania w leczeniu. Warto wiedzieć, jakie objawy mogą świadczyć o początkowym stadium nowotworu złośliwego żołądka i w razie ich wystąpienia zgłosić się do lekarza.
W LUX MED Onkologia leczymy raka żołądka w ramach NFZ. Osoby objęte powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym nie ponoszą kosztów świadczeń udzielanych w ramach umów z Narodowym Funduszem Zdrowia. Dotyczy to zarówno leczenia chirurgicznego, jak i leczenia systemowego. W przypadku rozpoznania raka żołądka, zapraszamy ze skierowaniem do poradni chirurgii onkologicznej.
W LUX MED Onkologia operacje raka żołądka przeprowadzają: dr Dariusz Żak, dr Paweł Wasiluk, dr Łukasz Sawicki, dr Maciej Nowak, dr Krzysztof Ćwikła.
Nowotwór złośliwy żołądka – czym jest, jak często występuje?
Rak żołądka to częsta zmiana nowotworowa w obrębie tego narządu (inne nowotwory żołądka to chłoniaki, guzy stromalne i rakowiaki) i jednocześnie jeden z najczęściej występujących nowotworów złośliwych.
W Polsce każdego roku diagnozuje się około 5 tysięcy nowych przypadków [1] i niestety nasz kraj należy pod tym względem do niechlubnej europejskiej czołówki.
Nowotwór złośliwy żołądka dwa razy częściej dotyka mężczyzn niż kobiety, co może mieć związek z czynnikami ryzyka takimi jak niewłaściwy tryb życia, niezdrowa dieta i stosowanie używek.
Objawy raka żołądka
Objawy przy raku żołądka są we wczesnym stadium zazwyczaj na tyle niecharakterystyczne, że często myli się je z innymi chorobami, jak chociażby choroba wrzodowa żołądka czy nieżyt żołądkowo-jelitowy.
Mogą to być:
- bóle brzucha,
- nudności i wymioty,
- utrata apetytu,
- wzdęcia,
- częste odbijanie się i czkawka,
- uczucie sytości i przepełnionego żołądka po jedzeniu,
- niestrawność,
- zaburzenia połykania (dysfagia).
Objawy różnią się w zależności od lokalizacji guza – problemy z połykaniem najczęściej zdarzają się, gdy guz zlokalizowany jest w górnej części żołądka (wpust). W przypadku lokalizacji w dalszej części żołądka (odźwiernik) częstym objawem są wymioty poposiłkowe. Niezdiagnozowany odpowiednio wcześnie nowotwór żołądka rozwija się i prowadzi do utraty masy ciała a następnie do wyniszczenia organizmu (kacheksja nowotworowa).
Dość częstym objawem raka żołądka jest związany z naciekiem tkanek ból w górnej lub środkowej części brzucha, który pojawia się zazwyczaj po spożyciu posiłku [2]. Występowanie smolistych stolców jest objawem alarmowym gdyż świadczy o krwawieniu z górnego odcinka przewodu pokarmowego – jest to czasem pierwszy objaw podkrwawiającego guza żołądka.
W późnym stadium raka żołądka może pojawić się niedrożność przewodu pokarmowego z powodu nacieku miejscowego czy powiększenie wątroby z powodu zmian przerzutowych. Duży guz żołądka może być też wyczuwalny przez powłoki brzuszne. W przypadku rozsiewu nowotworowego, w zależności od zajętego narządu, pojawiają się dodatkowe objawy takie jak:
- wodobrzusze (rozsiew o otrzewnej/ przerzuty do wątroby),
- żółtaczka (przerzuty do wątroby),
- duszność (rozsiew do opłucnej),
- powiększenie węzłów chłonnych nadobojczykowych, pachowych,
- bóle kości,
- objawy neurologiczne (przerzuty do centralnego układu nerwowego) [2].
W zaawansowanym stadium choroby rak żołądka jest nieuleczalny, dlatego wczesne objawy, takie jak uczucie pełności i bóle w nadbrzuszu, brak apetytu, szybkie chudnięcie, trudności z przełykaniem czy smoliste stolce, powinny skłonić do wizyty u lekarza i diagnostyki w kierunku raka żołądka.
Czynniki ryzyka zwiększające prawdopodobieństwo pojawienia się raka żołądka
Wśród czynników zwiększających ryzyko wystąpienia raka żołądka wymienia się zarówno uwarunkowania genetyczne, infekcyjne (zakażeniem bakterią Helicobacter pylori), palenie wyrobów tytoniowych, spożywanie przetworzonych produktów i tłuszczów nasyconych (zwierzęcych), jak i wiek (większość przypadków raka żołądka diagnozuje się po 50. roku życia).
Diagnostyka pozwalająca wykryć raka żołądka
W przypadku podejrzenia raka żołądka podstawowym badaniem jest endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego, czyli gastroskopia [2]. W razie obecności typowych objawów warto zaplanować to badanie, nawet jeśli zastosowanie leków przeciwwrzodowych lub przeciwbólowych przyniosło poprawę.
Gastroskopia pozwala również wykryć zmiany przedrakowe oraz pobrać wycinki tkankowe do badania histopatologicznego. To najskuteczniejsza metoda diagnozowania raka żołądka.
Ostateczna diagnoza jest stawiana na podstawie badania histopatologicznego pobranego fragmentu żołądka lub po operacji na podstawie badania wyciętego żołądka lub jego części [1].
Metody leczenia raka żołądka
Leczenie raka żołądka oraz indywidualny dla danego pacjenta plan terapii zależą od stopnia zaawansowania zmian nowotworowych, lokalizacji guza oraz stanu ogólnego zdrowia chorego.
Podstawowa metoda leczenia raka żołądka to operacja. Jest ona możliwa jednak jedynie we wczesnym stadium choroby, dlatego tak ważna jest odpowiednia diagnostyka.
We wczesnym stadium raka żołądka u pacjentów, u których zmiany rakowe ograniczone są do błony śluzowej żołądka, możliwe jest usunięcie guza podczas badania endoskopowego [1]. W pozostałych przypadkach nowotworu złośliwego żołądka usuwa się operacyjnie cały żołądek lub jego większą część oraz okoliczne węzły chłonne.
Stosowane jest również leczenie systemowe, czyli chemioterapia lub radioterapia, zarówno przed operacją (w celu zmniejszenia masy guza), jak i po niej.
W zaawansowanym stadium raka żołądka stosuje się niekiedy, oprócz chemioterapii, chirurgiczne leczenie paliatywne, czyli zespolenie zdrowej części żołądka z jelitem cienkim lub zespolenie przełykowo-żołądkowe.
Postępy terapii wymagają regularnych wizyt kontrolnych u lekarza. Powinny one odbywać się również po zakończeniu leczenia. Podczas leczenia i po jego zakończeniu konieczne jest utrzymywanie odpowiedniej, zaleconej przez lekarza diety.
Profilaktyka raka żołądka
Do metod profilaktyki raka żołądka należy wczesne leczenie zakażenia bakterią H. pylori oraz prowadzenie zdrowego trybu życia. Oznacza to m.in.
- rezygnację z palenia tytoniu,
- zachowanie prawidłowej masy ciała,
- regularną aktywność fizyczną,
- zdrową dietę.
Do działań profilaktycznych należy również wczesne leczenie zmian przedrakowych, nadżerek i wrzodów żołądka.