W procesie leczenia nie ma słabszych i silniejszych. Każdy potrzebuje wsparcia, ale każdy w nieco innej formie dostosowanej do indywidualnych potrzeb i przekonań. Wiele osób deklaruje poczucie osamotnienia w chorobie. Właśnie dlatego z tym poczuciem należy walczyć poprzez otwartość na drugiego człowieka i chęć pokazania mu swoich słabości. Moje lata praktyki na oddziałach onkologicznych pokazują, że wspierać każdy może!
Czasami preferowane jest wsparcie psychologa lub psychiatry, niekiedy bliskich, znajomych, przyjaciół. ale sporadycznie również innych pacjentów czy wolontariuszy. Niezależnie od tego, kto wsparcie oferuje, największa trudność tkwi w jego przyjmowaniu. Nie należy się tego wstydzić, krępować, obawiać. Jako pacjent nie powinieneś interpretować każdego aktu troski jako litości. To, że ktoś Ci pomaga nie oznacza, że myśli o Tobie jako o osobie niezdolnej do podejmowania samodzielnych działań. Oznacza to tylko tyle, że ta osoba chce dla Ciebie jak najlepiej, dostrzega trudności płynące z procesu leczenia i próbuje Ci w miarę możliwości ułatwić niektóre czynności.
Człowiek w dążeniach do niezależności często zapomina, że jest istotą społeczną, spełnia wiele ról. To właśnie dlatego potrzebujesz innych ludzi, a oni potrzebują Ciebie. Wsparcie jest obustronne, niezależnie od tego, czy przybiera formę psychiczną, czy też fizycznego aktu pomocy.
Dlaczego warto skorzystać z pomocy psychoonkologa?
Wielu pacjentów odczuwa silne problemy emocjonalne, ale mimo to odwleka konsultację u specjalisty w nieskończoność. Tymczasem im szybciej stawisz się u specjalisty, tym łatwiej i szybciej będzie mógł Ci pomóc. Kontakt z psychiatrą czy psychoterapeutą to nie oznaka słabości charakteru czy posiadania schorzeń psychicznych. To znak, że jesteś gotowy oswoić chorobę nie tylko na poziomie somatycznym, ale także emocjonalnym. Do pełnego wyzdrowienia potrzebne są oba te komponenty.
Cieszę się, że coraz więcej pacjentów dostrzega ten problem i decyduje się korzystać z pomocy psychoonkologicznej. Konsultacje ze specjalistami to nie tylko źródło pomocy dla pacjenta, ale również dla jego bliskich. Najlepsze przygotowanie do zapewnienia takiego wsparcia ma psychoonkolog.
W obszarze jego specjalności mieszczą się zagadnienia z zakresu medycyny, psychologii, socjologii i opieki nad chorym. Jest to interdyscyplinarna dziedzina wiedzy, która pozwala podejść do pacjenta kompleksowo. Ponadto terapeuta tej specjalności ma możliwość być z pacjentem na wszystkich etapach leczenia, np. w trakcie jego hospitalizacji. To, co najistotniejsze to fakt, że psychoonkolog nie ogranicza się tylko do pacjenta onkologicznego, ale zajmuje się całym systemem rodzinnym.
Gdzie szukać wsparcia?
Gdzie można otrzymać wsparcie psychoonkologa? Możliwość konsultacji powinna być dostępna na oddziale onkologicznym, na którym pacjent aktualnie się znajduje, natomiast nie zawsze tak jest. Jeśli otrzymasz informację o braku dostępności takiego specjalisty na terenie placówki, to pamiętaj, że różne fundacje mają w swoich szeregach psychoonkologów oferujących bezpłatne konsultacje. Jeśli masz taką możliwość, możesz również skorzystać z pomocy prywatnie. Kierując się do psychoonkologa, warto mieć świadomość, że jego działalność jest naprawdę szeroka i obejmuje również psychoedukację, budowanie relacji z lekarzem prowadzącym, kształtowanie technik komunikacji.
Psychoonkolog współpracuje również bardzo blisko z lekarzem onkologiem, z którymi wymienia opinie na temat motywacji pacjenta, jego stanu emocjonalnego i oczekiwań względem leczenia. Ta wiedza pozwala im pomagać skuteczniej poprzez połączenie aspektów medycznych i psychologicznych.
Doskonałym uzupełnieniem terapii u psychoonkologa może się okazać konsultacja psychiatryczna. Niestety dla wielu pacjentów jest to w dalszym ciągu temat zakazany i powód do wstydu. Ponadto, wielu pacjentów uważa, że leki tylko niepotrzebnie obciążą dodatkowo ich organizm. W konsekwencji bardzo często pozostają w stanie depresji, lęku czy bezsenności na długie miesiące. To tylko narażanie się na niepotrzebne cierpienie emocjonalne, które nie powinno mieć miejsca. Leki antydepresyjne stosowane pod kontrolą lekarza są w pełni bezpieczne. Oczywiście, na efekty terapii trzeba poczekać, a najlepsze efekty przychodzą dopiero wtedy, kiedy łączy się ją z psychoterapią, ale zdecydowanie warto!
Organizacje pacjenckie
Poza wsparciem specjalistów, masz do wyboru również szereg innych możliwości. Jedną z nich jest zgłoszenie się do fundacji bądź stowarzyszenia pomagającego pacjentom w Twojej sytuacji. Celem takich instytucji jest niesienie pacjentom takiej pomocy, która oszczędzi im poczucia zagubienia w czasie leczenia. To tam znajdziesz najkorzystniejsze rozwiązania i wskazówki, jak radzić sobie z chorobą. Niezwykle istotne jest też wsparcie międzypacjenckie. W Polsce funkcjonuje wiele stowarzyszeń pacjenckich, których głównym obszarem aktywności są stałe spotkania w ramach grup wsparcia.
Tego rodzaju rozmowy to wielki zastrzyk motywacyjny dla pacjentów onkologicznych. W kwestii rodzajów terapii zalecanych w chorobie onkologicznej, to z pewnością wymienić mogę Terapię Simontonowską i Racjonalną Terapię Zachowania. Obie te techniki pracy z pacjentem są stosowane na szeroką skalę pośród pacjentów pragnących oswoić emocjonalnie raka. Niektórzy pacjenci decydują się też na prowadzenie dziennika z procesu leczenia, który spełnia dwie role. Jest jednocześnie narzędziem samopoznania dla pacjenta, ale również bazą danych dotyczących samopoczucia pacjenta dla psychoonkologa.
Naucz się prosić o pomoc i ją przyjmować
Wsparcia można szukać na naprawdę wiele sposobów i w wielu źródłach. Pamiętaj, że to od Ciebie zależy, kogo poprosisz o wsparcie. To Twoja choroba i to Ty możesz stawiać granice. Miej jednak na uwadze to, o czym mówiłam w tym artykule. Proszenie o pomoc to nie oznaka słabości, lecz siły! Prawdziwa siła tkwi w umiejętności przyznania się przed samym sobą, że do przetrwania w sytuacji kryzysowej potrzebujesz innych ludzi. Wierzę, że mając odpowiednie wsparcie, uda Ci się oswoić chorobę tak szybko jak to tylko możliwe.
