O tym, że zwierzęta mogą zostać wyszkolone do wykrywania lotnych związków organicznych typowych dla nowotworów, wiemy nie od dzisiaj. Już kilka lat temu media obiegła wiadomość o tym, że być może w diagnostyce raka pomogą nam psy, później – pszczoły miodne. Niestety dalsze badania wykluczyły taką możliwość. Choć pszczoły oblały egzamin, w 2023 roku królestwo zwierząt zyskało nowego potencjalnego eksperta w zakresie wczesnego wykrywania chorób nowotworowych – mrówkę.
Dlaczego w wykryciu raka może pomóc mrówka?
Okazuje się, że mrówki mają bardzo wyrafinowany zmysł węchu, który poddaje się szkoleniu w warunkowaniu węchowym – można je wyszkolić jak psa, a nawet lepiej, bo ich skuteczność i powtarzalność jest bezbłędna.
Francuscy naukowcy w styczniu 2023 roku opublikowali pracę, w której przedstawiają wyniki swoich badań nad mrówkami robotnicami z gatunku Formica fusca* jako potencjalnymi biodetektorami nowotworów. Mrówki tego gatunku pospolicie występującym na terenie całej Polski niemal we wszystkich środowiskach.
W ramach badania, wyszkolone węchowo mrówki miały za zadanie wykryć biomarkery raka w próbce moczu pobranej od myszy z przeszczepioną od człowieka tkanką potrójnie ujemnego raka piersi. Okazało się, że mrówki niezawodnie wykrywają sygnały nowotworowe w moczu myszy i mogą działać jako wydajne, a do tego niedrogie biodetektory raka.
Jednak zanim taka opcja diagnostyczna stanie się rutynowym testem przesiewowym w kierunku raka, koniecznych jest wiele kolejnych badań.
Nie czekaj na mrówki – badaj się!
Naukowcy szukają coraz mniej inwazyjnych i coraz tańszych metod diagnostycznych. Jednak my w LUX MED Onkologia, bez względu na potencjał mrówek, zachęcamy do regularnego wykonywania badań profilaktycznych.
Jakie badania profilaktyki nowotworowej należy wykonywać regularnie?
- Samobadanie piersi/jąder – raz w miesiącu (profilaktyka raka piersi/jąder)
- Morfologia krwi – raz w roku
- Cytologia – raz w roku (minimum raz na 2 lata)
- USG piersi/mammografia – raz na 2 lata
- Badanie prostaty per rectum przez urologa – po 50 r. ż. raz na 2 lata.
- Kolonoskopia po 50 r.ż. raz na 10 lat (po 40 r. ż. jeśli masz krewnego pierwszego stopnia, u którego rozpoznano nowotwór jelita grubego).
W LUX MED Onkologia realizujemy trzy programy profilaktycznych badań przesiewowych – można z nich skorzystać bezpłatnie w ramach NFZ pod warunkiem spełnienia kryteriów kwalifikacji:
- Program Profilaktyki Raka Piersi – mammografia
- Program Profilaktyki Raka Szyjki Macicy – cytologia
- Program Profilaktyki Raka Jelita Grubego – kolonoskopia
Boisz się tego, co może wyjść w badaniu przesiewowym?
Badanie przesiewowe jest badaniem profilaktycznym – wykonywanym, gdy nie występują żadne niepokojące objawy – jego wynik najczęściej wyklucza chorobę nowotworową, a zamiast niepokoju, pacjent odczuwa ulgę.
Jeśli badanie wykryje zmianę, trzeba będzie zgłosić się do onkologa, by pogłębić diagnostykę w kierunku potwierdzenia bądź wykluczenia choroby – ale z tym niepokojem nie będziesz już sam/sama.
W LUX MED Onkologia diagnozujemy i leczymy nowotwory w ramach NFZ. Jeśli lekarz, na podstawie wywiadu i wyników badań, podejrzewa chorobę nowotworową, skontaktuj się z nami: telefonicznie (22) 430 87 00 lub przez poniższy formularz kontaktowy.