Cytologia to badanie, w którym za pomocą małej szczoteczki delikatnie pobiera się komórki z powierzchni szyjki macicy i otaczającego ją obszaru, aby można je było zbadać pod mikroskopem pod kątem raka szyjki macicy lub zmian komórkowych, które mogą prowadzić do raka szyjki macicy. Rozmaz szyjkowy wykonywany jest również w diagnostyce infekcji lub stanów zapalnych oraz w testach na niektóre typy wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV).[1]
Cytologia w profilaktyce raka szyjki macicy
Cytologia to podstawowe badanie wykonywane w ramach profilaktyki raka szyjki macicy. Badania dowodzą, że 1,5-2% rozmazów cytologicznych jest nieprawidłowych i wymaga dalszej diagnostyki.[2]
Dzięki regularnie wykonywanemu badaniu cytologicznemu można wcześniej wykryć zmiany przedrakowe i raka we wczesnym stadium choroby. Im wcześniej wykryte zmiany nowotworowe, tym większa szansa na wyleczenie. Po wykryciu we wczesnym stadium, 5-letnie przeżycie dla osób z inwazyjnym rakiem szyjki macicy wynosi 92%.[3] Rak wykryty w stadium przedinwazyjnym jest niemal zawsze całkowicie uleczalny.
W którym dniu cyklu zrobić cytologię?
Na pobranie materiału do badania cytologicznego najlepiej udać się w pierwszej fazie cyklu menstruacyjnego, czyli kilka dni po zakończeniu krwawienia. Badanie z reguły przeprowadza się nie wcześniej niż 4 dni po ustaniu krwawienia i nie później niż 4 dni przed rozpoczęciem kolejnej miesiączki, czyli między 10. a 20. dniem cyklu.
Jak często robić cytologię?
Zgodnie z zleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego badaniami profilaktycznymi polegającymi na corocznej kontroli cytologicznej powinny być objęte kobiety po ukończeniu 25 roku życia (najpóźniej w wieku 30 lat).
W sytuacji wczesnego rozpoczęcia współżycia należy wykonać badanie cytologiczne nie później niż 3 lata po inicjacji seksualnej.
Co 12 miesięcy cytologię powinny wykonywać przede wszystkim kobiety:
- zakażone HIV,
- przyjmujące leki immunosupresyjne,
- zakażone HPV-typem wysokiego ryzyka,
- leczone w przeszłości z powodu śródnabłonkowej neoplazji szyjki macicy (CIN 2, CIN 3) lub raka szyjki macicy. [4]
Prawidłowe wyniki wymazów cytologicznych i brak czynników ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy pozwalają na prowadzenie badania przesiewowego co 3 lata. W LUX MED Onkologia prowadzimy przesiewowe badania cytologiczne w ramach Programu Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Zakwalifikowane do programu kobiety mogą wykonać u nas bezpłatne badanie cytologiczne.
W LUX MED Onkologia diagnozujemy i leczymy raka szyjki macicy na NFZ w warunkach szpitala prywatnego. Jeśli wynik cytologii będzie wskazywał zmiany nowotworowe, zapraszamy do kontaktu: (22) 430 87 00, aos.rej.onkologia@luxmed.pl.
