Rak gruczołu krokowego to jeden z najczęstszych nowotworów złośliwych wśród mężczyzn na całym świecie. Co roku jest wykrywany u ok. 15 tys. mężczyzn, a 5 tys. umiera z jego powodu. Jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych u starszych mężczyzn w Europie (najwięcej zachorowań notuje się po 65 roku życia).
Leczenie raka prostaty
Do operacyjnego leczenia raka prostaty – prostatektomii – kwalifikowani są mężczyźni, u których choroba nowotworowa jest w stadium zaawansowania miejscowego, czyli ogranicza się tylko do narządu stercza (stadia bez przerzutów odległych). Jest to metoda leczenia radykalnego, czyli mającego na celu całkowite wyleczenie.
W leczeniu raka prostaty stosuje się także radioterapię, która w niektórych przypadkach może być samodzielną metodą leczenia, a także terapią pierwszego wyboru.[1] Jednak bardzo często stosowana jest jako metoda leczenia uzupełniającego po zabiegu chirurgicznym.
Leczenie systemowe raka prostaty może być elementem leczenia radykalnego (prowadzonego w celu wyleczenia) – najczęściej jest wtedy stosowane po lub przed leczeniem operacyjnym albo radioterapią. Może być także prowadzone jako leczenie paliatywne, gdy służy zmniejszeniu objawów choroby, wydłużeniu życia oraz poprawy jego komfortu.
Leczenie systemowe chorych na raka gruczołu krokowego obejmuje:
- leczenie hormonalne,
- radionuklidy,
- immunoterapię,
- chemioterapię. [2]
Wybór odpowiedniej terapii zależy między innymi od objawów klinicznych choroby oraz obecności przerzutów odległych, a także stanu ogólnego pacjenta. Często leczenie uwzględnia różne metody, łącząc je ze sobą.
ADT – Terapia deprywacji androgenów
Rak stercza jest nowotworem hormonozależnym, co oznacza, że na rozwój komórek rakowych mają wpływ męskie hormony – głównie testosteron.
Terapia deprywacji androgenów (ADT, Androgen Deprivation Therapy) jest rodzajem terapii hormonalnej, prowadzącym do zmniejszenia stężenia testosteronu w surowicy krwi. Stosuje się ją:
- w zaawansowanym raku gruczołu krokowego jako leczenie paliatywne,
- w miejscowo zaawansowanym raku stercza w skojarzeniu z radioterapią jako leczenie radykalne
- Jako leczenie uzupełniające po operacji (adjuwantowe) w celu wyeliminowania przerzutów, zmniejszenia ryzyka wznowy miejscowej i przerzutów odległych, a tym samym poprawy rokowania chorego.[3]
Potwierdzenie skuteczności ADT
Na dorocznym spotkaniu Europejskiego Towarzystwa Onkologii Medycznej (ESMO) w 2022 r ogłoszono, iż u pacjentów z rakiem prostaty, którzy przeszli prostatektomię z następującą po niej radioterapią, 24-miesięczna terapia deprywacji androgenów (ADT) zwiększa przeżycie wolne od przerzutów w porównaniu z krótszymi kursami lub bez ADT.
Tezę tę potwierdza badanie RADICALS-HD z wieloma randomizacjami i długoterminową obserwacją dużych grup pacjentów. Analiza porównawcza zastosowania długoterminowego ADT w stosunku do krótkoterminowego ADT wykazała:
- względną i statystycznie istotną ochronę przed przerzutami po 10 latach i przerzutami odległymi.
- ochronę przed koniecznością wdrożenia ratującej terapii hormonalnej.[4]
Skutki uboczne deprywacji androgenów
Czy zatem wybór dwuletniego leczenia ADT jest oczywistością? Nie. Większość korzyści z długoterminowej terapii deprywacji androgenów dotyczy pacjentów wysokiego ryzyka. Trzeba też brać pod uwagę liczne skutki uboczne leczenia hormonalnego.
ADT niesie za sobą ryzyko rozwoju nadwagi, cukrzycy i osteoporozy, może prowadzić także do spadku libido, zmian w wyglądzie ciała, nadmiernej potliwości i wahań nastroju, a nawet zaburzeń psychicznych i problemów z pamięcią.[5]
Dlatego, z perspektywy Pacjenta, bardzo ważne jest trafienie do ośrodka wyspecjalizowanego w leczeniu nowotworów narządowych, w którym onkolodzy kliniczni mają wieloletnie doświadczenie w leczeniu raka stercza, a sam ośrodek umożliwia różne metody leczenia.
W LUX MED Onkologia leczymy raka prostaty na NFZ. Prowadzimy leczenie chirurgiczne i systemowe, programy lekowe oraz badania kliniczne. Współpracujemy też z ośrodkami radioterapii i brachyterapii. Jeśli otrzymałeś już diagnozę, skontaktuj się z nami: (22) 430 87 00, aos.rej.onkologia@luxmed.pl.
